Pracujemy dużo, ale często nieefektywnie. Odczuwanie zbyt wysokiego poziomu napięcia i stresu bezpośrednio i negatywnie wpływa na koncentrację, wydajność i jakość podejmowanych decyzji. Pracownicy przenoszą związane z pracą emocje i myśli do domu, gdzie nie mogą się prawidłowo zregenerować. Tak buduje się pętla chronicznego stresu i zmęczenia.
legancki gabinet w siedzibie znanej firmy produkującej sprzęt medyczny, a w nim menedżer odpowiedzialny za sprzedaż na pół Europy. Jutro ważna prezentacja, a on już trzecią godzinę siedzi wpatrzony w ekran komputera. Przeszukuje odmęty internetu w poszukiwaniu... na pewno nie potrzebnych mu danych, bo nie wyciągnie ich ze stron portali społecznościowych. Czego więc szuka: oderwania, spokoju, a może świadomie sabotuje działania? Ale przecież stawka jest naprawdę duża… Za duża?
W nie tak eleganckim i na pewno dużo głośniejszym biurze banku siedzi doradca do spraw finansowych. Już połowa miesiąca, a z założonego planu wykonała 5%. Ostatni miesiąc zakończyła z wynikiem 30%, lądując na ostatniej pozycji w rankingu. Presja otoczenia w pracy jest nieznośna, a kolejne odmowy słyszane od klientów wzmacniają poczucie niechęci, wręcz wstręt przed podniesieniem słuchawki. Do tego ten ciągły stres związany z koniecznością utrzymania rodziny. Myśli szaleją.
CZYM JEST ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA?
- Dlaczego niektóre osoby dobrze radzą sobie ze stresorami i presją, a inne wydają się tego nie potrafić?
- Czy da się zmierzyć mocne i słabe strony ludzi w tym obszarze?
- Czy można nałożyć pelerynę ochronną, albo – jak bohater filmu Elysium – wzmocnić się wbudowanym pancerzem?
Takie pytania zadawali sobie naukowcy z myślą o konkretnych potrzebach świata biznesu. Naukowcy Peter Clough i Keith Earle opracowali odpowiadający na potrzeby biznesu MODEL ODPORNOŚCI 4C oraz narzędzie pomagające w zmierzeniu poziomu odporności psychicznej – kwestionariusz MTQ48. To bardzo precyzyjne narzędzie pozwalające w kontekście zawodowym sprawdzać odporność psychiczną i efektywność działania. Przydatne zwłaszcza w środowiskach narażonych na presję, stres i zmiany.
W efekcie długoletnich badań powstała koncepcja ODPORNOŚCI PSYCHICZNEJ, oparta m.in. na pracach:
- J.E. Loehra z połowy lat 80. XX wieku (odporność psychiczna w sporcie),
- S.C. Kobasy (koncepcja twardości psychicznej – poczucie kontroli, podejście do wyzwań i zaangażowanie),
- R. Jacksona i Ch. Watkina (koncepcja rezyliencji – umiejętności dochodzenia do siebie po porażce).
DLACZEGO W BIZNESIE POTRZEBNA JEST ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA?
Odporność psychiczna to cecha osobowości, która w dużym stopniu determinuje to, na ile skutecznie radzimy sobie z wyzwaniami, stresorami i presją, niezależnie od okoliczności. To osiąganie wydajności odpowiadającej swym możliwościom niezależnie od okoliczności.
Odporność ściśle wiąże się ze stresem, a konkretnie z naszą odpornością na stresory zewnętrzne i wewnętrzne.
W przełożeniu na rzeczywistość biznesową jest to:
- zdolność do spotykania się z kolejnymi klientami mimo usłyszenia „nie” od wielu poprzednich,
- umiejętność utrzymania tej samej energii i pozytywnego nastawienia w działaniu,
- zdolność i chęć do szukania nowych rozwiązań mimo braku sukcesu,
- umiejętność skupienia się na aktualnym zadaniu i nieuleganie rozproszeniu, powstrzymanie się nawet w myślach od szukania wymówek i narzekania oraz trzymanie emocji na wodzy,
- umiejętność spojrzenia na problem z dystansem, zdolność do kontynuowania tego, co się robi, mimo przeciwności.
Ryc. 1. Cztery filary, na których opiera się odporność psychiczna
Źródło: copyright SLIDEMODEL.
POLSCY PRACOWNICY SĄ ZESTRESOWANI
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opisuje stres jako epidemię XXI wieku. Polscy pracownicy są jednymi z najbardziej zestresowanych w Europie. Z raportu „Stres i satysfakcja 2018” wynika, że już 74% pracowników odczuwa negatywne konsekwencje nadmiernego stresu w pracy. Według badań OECD, jeśli chodzi o poziom stresu w pracy, wyprzedzają nas tylko Grecy i Turcy.
FILARY EFEKTYWNOŚCI W BIZNESIE, CZYLI CO NAM DAJE ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA PRACOWNIKÓW
Ludzie i zespoły cechujące się wysokim poziomem efektywności w działaniu wykazują te same najważniejsze cechy:
- wiarę we własne zdolności i umiejętności radzenia sobie,
- pasję w kierunku swojej pracy,
- kontrolę nad tym, nad czym można mieć kontrolę,
- umiejętność szybkiego dochodzenia do siebie po porażce,
- dostrzeganie w nowych wyzwaniach szansy na rozwój,
- skupienie i umiejętność oczyszczania umysłu z niepotrzebnych myśli,
- rozpoznawanie potrzeb ciała i potrzeby relaksu.
- Wyzwanie (Challenge) – ludzie odporni psychicznie postrzegają wyzwanie jako szansę. Chętnie inicjują działania, lubią rozwiązywać problemy. Zamiast unikać stresujących sytuacji, wchodzą w nie, w konsekwencji podnosząc swój poziom odporności na stresory.
- Pewność siebie (Confidence) – osoby pewne siebie mają wiarę we własne możliwości i zaufanie do siebie. Wierzą, że uda im się osiąg...
